Hunat Hatun Külliyesi
13 Nisan 2022

 1.jpg
 
 I. Alâeddin Keykubad’ın eşi ve II. Gıyaseddin Keyhüsrev’in annesi Mahperi Huand (Hunad, Hunat, Hunt, Handi, Honat)* tarafından şehir merkezine yaptırılmıştır. Selçuklular'dan bize kalan külliye ve manzûmelerin en mühimlerinden biri olan Hunat Manzûmesi**, surun dışında ve İç Kale’nin doğusunda bulunmaktadır. Bu manzume; uzun mihveri kıble istikâmetinde olmak üzere inşa edilmiş bir cami ile cami-nin meydana bakan batı cephesinin önünde çapraz vaziyette bulunan bir çifte hamam, caminin kuzey tarafında kısmen camiye bitişik ve doğu batı istikâmetinde uzanan bir medrese ve kapısı medreseye açılmak üzere caminin kuzeybatı köşesinin iç tarafına yerleştirilen bir türbeden oluşmaktadır.
 
 2.jpeg
 
Yapı topluluğunu konu alan en ayrıntılı ve titiz çalışma, Haluk Karamağaralı’ya aittir. Araşıtırmacı, Hunat Külliyesi'ni bir manzûme olarak tanımlar ve binaların farklı tarihlerde yapıldığını başlangıçta bir bütün teşkil etmek üzere düzenlenmediğini, farklı zamanlarda düşünülüp, birbirine eklenen binalarla oluştuğunu, yani her yeni eleman planlanırken hem çevrenin, hem de daha evvel yapılan binaların vaziyetine uyulmak mecburiyetinde kalındığını açıklar.
 
 3.jpeg
 
Yapılarda yalnızca caminin taş kapılarında kitabe yer alır. Cami doğu ve batı taç kapılarında bulunan kitabesine göre H.635/M.1238 yılında I. Alaeddin Keykubad’ın Hristiyan eşi Mahperi Huand Hatun tarafından yaptırılmıştır. Mahperi Hatun’un ne zaman Müslüman olduğu kesin olarak bilinmemekle birlikte, eşi Keykubad’ın öldüğü ve yerine oğlu II. Gıyaseddin Keyhüsrev’in geçtiği 1237 tarihi ya da caminin yapılmasını emrettiği 1238 yılında Müslümanlığı kabul ettiği düşünülmektedir. Uzun süre Hristiyanlığını koruyan Huand Hatun’un bu zaman aralığında Müslüman olması, oğlu Gıyaseddin Keyhüsrev’in başa geçmesini, sultanlığını kolaylaştırmak ve olası problemleri önlemek amacına yönelik olabilir .
 
 4.jpeg
 
Hunat Camii, çok destekli, kapalı iç avlulu, mihrap önü kubbeli, medrese açık avlulu, avlusu dört yandan revaklı, iki eyvanlı, tek katlı türbe kare kaideli sekizgen gövdeli ve tek katlı, hamam ise dört eyvanlı, dört köşe hücreli plan şemalarını yansıtır. Cami merkezli külliyede cami–türbe ve medrese ile cami–hamam bitişik tasarlanmıştır. Türbenin caminin içinde yer alması, camiyle fiziksel bir bağlantı kurarken, medreseden girişi olması, medrese ile organik bir ilişki sağlar.