ORGAN NAKLİ
Vücutta görevini yapamayacak derecede hasar gören organların yerine, canlı veya ölüden alınan yeni, sağlam organın cerrahi yöntemle nakledilmesi işlemine Organ Nakli denir. Ülkemizde organ nakli 2238 sayılı Organ ve Doku Nakli Kanunu çerçevesinde yapılır.
HANGİ ORGAN VE DOKULARIN NAKLİ YAPILMAKTADIR?
- Kalp
- Karaciğer
- Böbrek
- Pankreas
- İnce Bağırsak
- Akciğer
- Kalp Kapağı
- Kornea
- Kemik
- Kemik İliği Tendon
- Deri
ORGAN NAKLİ KİMLERDEN YAPILIR?
- Canlıdan Canlıya
- Kadavra
Kadavra Donör (verici) : Beyin ölümü gelişmiş hastaların organları bağışladığı takdirde bunlar kadavra donör olarak tanımlanmaktadır.
Canlı Donör : Organ nakli gereken hastanın eşi veya yakın akrabalarının doku, kan grubu vb. uyumları varsa organ bağışında bulunabilmektedir. Sadece böbrek ve karaciğer nakli canlıdan yapılabilmektedir.
ORGAN BAĞIŞI
Bir kişinin hayatta iken, serbest iradesi ile tıbben yaşamı sona erdikten sonra doku ve organlarının başka hastaların tedavisi için kullanılmasına izin vermesidir.
KİMLER ORGAN BAĞIŞINDA BULUNABİLİR?
1979 tarihli 2238 sayılı Organ ve Doku Nakli Kanunu gereği 18 yaşından büyük ve akli dengesi yerinde olan herkes organlarının tamamını veya bir bölümünü bağışlayabilir. ORGAN BAĞIŞ’ında bulunan kişilere sürekli yanında taşıyacağı “ORGAN VE DOKU BAĞIŞ KARTI” verilir.
ORGAN BAĞIŞINDA BULUNMAK İÇİN NERELERE BAŞVURABİLİR?
İl Sağlık Müdürlüğüne
Tüm Devlet Hastanelerine
Tüm Özel Hastanelere
Üniversite Hastanelerine
Aile Hekimliklerine
Tüm Toplum Sağlığı Merkezlerindeki organ bağışı
birimlerine başvuru yapılabilir.
ORGAN NAKLİNİN DİNİ YÖNDEN SAKINCASI VAR MI?
Organ bağışının dini yönden sakıncası yoktur. Dinlerin çoğu organ bağışını onaylamakta ve desteklemektedir. Türkiye’de Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, 3.3.1980 tarih ve 396/13 sayılı kararı ile organ naklinin caiz olduğunu açıklamıştır. Bu karara göre;
Zaruret halinin bulunması, yani hastanın hayatını veya hayati bir organını kurtarmak için bundan başka çarenin olmadığının mesleki ehliyet edilmesi,
Hastalığın bu yolla tedavi edileceğine ilişkin doktor kararının olması,
Hayatta iken aksine bir beyanı olmamak şartıyla yakınlarının rızasının sağlanması, alınacak organ veya doku karşılığında hiç bir şekilde ücret alınmaması,
Tedavisi yapılacak hastanın da kendisine yapılacak olan bu nakle razı olması gerektiği gibi belirli şartlar belirtilmektedir.
Yine aynı kararda “Organınızı vereceğiniz kişi yaptığı iyilik ve fenalıklardan kendisi sorumludur.” denilmektedir.
İslam Dininin en evrensel kuralı ; ”... Kim bir insanı öldürürse tüm insanları öldürmüş gibi olur. Ama kim de bir insanın hayatını korur ve kurtarırsa bütün insanlara hayat bahşetmiş gibi olur.” (Mâide5/32)
ORGAN BAĞIŞI KONUSUNDA SIK SORULAN SORULAR
Bağışladığım organlar para ile başkalarına satılabilir mi?
Hayır! Satılamaz. Bir insan öldükten sonra organları bağışlandığında, Organ Nakli koordinasyon sistemi devreye girer. Bu sistem gereğince bağışlanan organlar Sağlık Bakanlığının Bölge Koordinasyon Merkezine (BKM) ve oradan da Ulusal Koordinasyon Merkezine (UKM) bildirilirler. Organların merkezlere dağıtımı bu bildirimler sonucunda belirlenir.
Organ nakli sırasında cenazenin bütünlüğü bozulur mu?
Kadavradan organ çıkarma işlemi herhangi bir canlı ameliyatı kadar büyük bir özenle yapılır. Organlar çıkarıldıktan sonra mümkün olduğunca estetik dikişlerle dikilerek, bedenin hiçbir şekilde zarar görmemesine büyük özen gösterilir.
Hayattayken organlarını bağışlayan bir kişi daha sonra bundan vazgeçebilir mi?
Tabii ki EVET. Yakınlarınıza söylemeniz yeterli. Çünkü günü geldiğinde bağışınızı değerlendirecek olanlar yakınlarınızdır. Bugün ülkemizdeki uygulamaya göre bağış kartınız olsa bile yakınlarınız izin vermedikçe organlarınız alınamaz.
Ben sadece böbreklerimi bağışlamak istiyorum diyebilir miyim?
Çok kolay... Organ bağış kartınızda bunu belirtecek seçenekler bulunmaktadır. Ayrıca yakınlarınıza bunu söylemeniz de yeterli olacaktır.